Top 11 bezienswaardigheden in Yerevan
Yerevan in een notendop. Compacte stad, bomvol highlights
Yerevan is zo’n stad waar je na één dag denkt: hier wil ik langer blijven. Alles ligt relatief dicht bij elkaar, de sfeer is relaxed, en overal zie je uitzicht op de heilige berg Ararat, als het weer een beetje meewerkt. In dit artikel neem ik je mee langs de belangrijkste en populairste bezienswaardigheden in Yerevan. De dingen die je écht gedaan en gezien wilt hebben als je de hoofdstad van Armenië bezoekt.
Locatie op de kaart
1. Republic Square. Het kloppende hart van de stad
Republic Square is het echte middelpunt van Yerevan. Een grote, ronde pleinvlakte omringd door lichtroze tuffsteen gebouwen uit de Sovjettijd, met daarin onder andere het regeringsgebouw, luxe hotels en het History Museum of Armenia. ’s Avonds komen families, stelletjes en vriendengroepen hier samen om te wandelen, ijs te eten en naar de lichtshow van de fonteinen te kijken. Verschillende reisgidsen noemen Het is een must-see van Yerevan.
Blijf vooral tot na zonsondergang hangen, want dan gaan de dancing fountains aan. Fonteinen die in kleur en ritme meebewegen op muziek. In de zomer kan het hier gezellig druk zijn, maar het voelt eerder als een stadsfeest dan als massatoerisme. Tip: ga iets eerder, pak een terrasje in de buurt en loop dan richting fonteinen zodra de muziek begint.
2. Cascade Complex
De Cascade is misschien wel het bekendste plaatje van Yerevan. Een enorme trapconstructie met terrassen, fonteinen en moderne kunstwerken. Het complex werd in de jaren ’70 ontworpen als een monumentaal trappensysteem dat het lagere stadsdeel verbindt met het hoger gelegen Victory Park.
Onder de trappen vind je de Cafesjian Center for the Arts, met moderne kunst en bijzondere sculpturen. Neem de trap (of de gratis roltrappen binnen) naar boven. Bovenaan word je beloond met één van de mooiste panorama’s over Yerevan, met bij helder weer de besneeuwde top van Ararat op de achtergrond.
Het is een perfecte plek voor foto’s, maar ook gewoon om even rustig te zitten en naar de stad te kijken. Vooral rond zonsondergang is het magisch: de stad licht langzaam op, terwijl de lucht achter Ararat paars en oranje kleurt.
3. Tsitsernakaberd. Het Armeense Genocidememoriaal
Tsitsernakaberd is geen ‘leuke’ attractie, maar wél één van de belangrijkste plekken van Yerevan. En eigenlijk hoort ieder bezoeker hier geweest te zijn. Het complex herdenkt de slachtoffers van de Armeense genocide van 1915. Het monument werd in 1967 gebouwd op een heuvel aan de rand van Yerevan en bestaat uit een 44 meter hoge obelisk en een cirkel van 12 basaltplaten die samen een eeuwige vlam omringen.
Naast het monument vind je het Armenian Genocide Museum, geopend in 1995. Hier vertellen foto’s, documenten en persoonlijke verhalen het historische verhaal van de genocide, met uitleg in meerdere talen. Reken op een intens, maar zeer indrukwekkend bezoek.
Plan genoeg tijd in en neem het rustig in je op. Veel reizigers combineren een wandeling langs het monument met het museum, en sluiten af met even stil zijn bij de eeuwige vlam. Zeker geen vrolijk uitje, maar wél essentieel om de ziel van Armenië te begrijpen.
4. Matenadaran. Een schatkamer vol eeuwenoude manuscripten
Aan het einde van de drukke Mashtots Avenue, op een kleine heuvel, staat de Matenadaran. Officieel het Mesrop Mashtots Institute of Ancient Manuscripts. Het is hét centrum voor oude Armeense manuscripten, en wordt gezien als één van de belangrijkste manuscriptcollecties ter wereld.
Binnen vind je tienduizenden manuscripten en documenten. Van religieuze teksten tot medische, wiskundige en astronomische werken, sommige al uit de 5e eeuw. De instelling is genoemd naar Mesrop Mashtots, de bedenker van het Armeense alfabet.
Ook als je geen boekenwurm bent is een bezoek de moeite waard. De zaal met grote, prachtig geïllustreerde manuscripten, eeuwenoude boeken en kleurrijke miniaturen is indrukwekkend en de uitleg is toegankelijk. Buiten op het plein voor het gebouw staan standbeelden van Mesrop Mashtots en zijn leerlingen. Een mooie fotospot.
Bron: Violmsyan via Wikimedia Commons
5. History Museum of Armenia
Aan het einde van de drukke Mashtots Avenue, op een kleine heuvel, staat de Matenadaran. Officieel het Mesrop Mashtots Institute of Ancient Manuscripts. Het is hét centrum voor oude Armeense manuscripten, en wordt gezien als één van de belangrijkste manuscriptcollecties ter wereld.
Binnen vind je tienduizenden manuscripten en documenten. Van religieuze teksten tot medische, wiskundige en astronomische werken, sommige al uit de 5e eeuw. De instelling is genoemd naar Mesrop Mashtots, de bedenker van het Armeense alfabet.
Ook als je geen boekenwurm bent is een bezoek de moeite waard. De zaal met grote, prachtig geïllustreerde manuscripten, eeuwenoude boeken en kleurrijke miniaturen is indrukwekkend en de uitleg is toegankelijk. Buiten op het plein voor het gebouw staan standbeelden van Mesrop Mashtots en zijn leerlingen. Een mooie fotospot.
6. Vernissage Market. Openlucht souvenirwalhalla
Vernissage is de bekendste markt van Yerevan en ligt op loopafstand van Republic Square. Het is een langgerekt openluchtterrein vol kraampjes met handgemaakte tassen, schilderijen, tapijten, houten schaak- en backgammonborden, sieraden, traditionele muziekinstrumenten en van alles en nog wat.
De markt is uitgegroeid tot een van de populairste plekken voor zowel toeristen als locals, en staat bekend als dé plek om authentieke Armeense ambachten en souvenirs te scoren. Ook als je niets wilt kopen is het leuk om erdoorheen te slenteren. Je kijkt je ogen uit en komt soms in gesprek met trotse makers die graag iets vertellen over hun werk.
Het leukste moment is vaak in het weekend, wanneer er extra veel kramen zijn. Let op dat sommige items geïmporteerd of massaproductie kunnen zijn. Als je iets echt lokaals wilt, kijk dan naar handwerk, houtwerk of kunst met een persoonlijk verhaal.
7. GUM / Armenian Market
Waar Vernissage vooral draait om souvenirs, draait de GUM Market (ook wel Armenian Market of Tashir Market genoemd) om eten. Deze overdekte markt is een van de belangrijkste voedselmarkten van Yerevan en staat bekend om lavash, gedroogd fruit, noten, verse groenten, kazen en kruiden.
Je ziet hier perfect hoe mensen echt boodschappen doen. Enorme bergen abrikozen, druiven en kruiden, stallingen vol prachtige gedroogde vruchten en churchkhela (noten in druivensap gel), en vriendelijke verkopers die je graag iets laten proeven. GUM is één van de beste plekken in Yerevan om lokale smaken te ontdekken en tegelijkertijd een glimp van het dagelijkse leven op te vangen.
Ga het liefst in de ochtend of vroeg in de middag, als het aanbod het grootst is. Neem wat cash mee, proef hier en daar wat, en koop een zakje noten of gedroogd fruit voor je verdere reis.
8. Blue Mosque
Midden in de stad, verstopt achter een muur, ligt de Blue Mosque. Een 18e eeuwse Perzische moskee en de enige actieve moskee in Armenië. De moskee werd gebouwd in de tweede helft van de 18e eeuw in opdracht van de heerser van de Erivan Khanate, en was vroeger de grootste van de acht moskeeën die Yerevan in de 19e eeuw telde.
Vandaag de dag is het een rustige plek met een binnenhof vol groen, kleurrijke tegels en een serene sfeer. De moskee fungeerde in de Sovjettijd een tijdlang als museum, maar is sinds de jaren 90 weer actief als gebedshuis.
Als bezoeker ben je welkom om de binnenplaats te bekijken (let op respectvolle kleding) en de bijzondere mix van Armeense en Perzische geschiedenis te voelen. Vooral tegen zonsondergang, als de blauwe en turquoise tegels zacht oplichten, is het een bijzonder fotogenieke plek.
Bron: 23artashes via Wikimedia Commons
9. Erebuni Fortress. Waar Yerevan werd geboren
Aan de rand van de stad, op de heuvel Arin Berd, liggen de resten van het Erebuni fort. Dit Urartische fort werd in 782 v.Chr. gesticht door koning Argishti I en geldt als de ‘geboorteplek’ van Yerevan. De naam Yerevan is afgeleid van Erebuni.
Het fort diende als militair bolwerk én als administratief en religieus centrum van het rijk. Vanaf de ruïnes heb je een weids uitzicht over de stad en de berg Ararat. In de 20e eeuw hebben archeologen er inscripties en muurschilderingen blootgelegd die een beeld geven van het leven in de Urartische tijd.
Bij de site hoort ook een museum met vondsten uit de omgeving, zoals aardewerk, wapens en fragmenten van inscripties. Het is een ideale uitstap voor wie iets verder de diepte in wil qua geschiedenis en tegelijk een mooie afwisseling met de meer moderne kant van Yerevan.
Bron: 23artashes via Wikimedia Commons
10. Mother Armenia. De waakhoudster van Yerevan
Mother Armenia (Mayr Hayastan) torent hoog boven Yerevan uit, midden in Victory Park. Het enorme bronzen standbeeld, 22 meter hoog en geplaatst op een 48 meter hoge sokkel, werd in 1967 onthuld als symbool van kracht, waakzaamheid en het doorzettingsvermogen van het Armeense volk. Ze kijkt uit over de hoofdstad met een zwaard in haar handen, bijna alsof ze Yerevan beschermt. Zo wordt ze door veel Armeniërs ook gezien.
De locatie zelf is al een bezoek waard. Bovenop de heuvel heb je een prachtig panoramisch uitzicht over de stad. Bij helder weer zie je de Yerevan skyline, de Cascade, en natuurlijk de berg Ararat op de achtergrond. Vooral rond zonsondergang kleurt het park prachtig roze, net als de tuffsteen van Yerevan zelf.
In de sokkel onder het standbeeld vind je het Museum of the Motherland / Military Museum, waar je militaire geschiedenis, Sovjet vloten en artefacten uit de Tweede Wereldoorlog en de Artsach conflicten kunt bekijken . Niet het vrolijkste onderwerp, maar wel indrukwekkend en leerzaam. Vooral voor wie een beter beeld wil krijgen van Armenië’s moderne geschiedenis. Combineer het bezoek met een wandeling door Victory Park, waar je eettentjes, vijvers en een relaxed stadsparkgevoel vindt.
Bron: Vyacheslav Argenberg via Wikimedia Commons
11. Kond en de binnenstad. Dwalen door oud en nieuw Yerevan
Naast de grote namen’ is één van de leukste dingen in Yerevan eigenlijk gewoon rondlopen. Een perfecte plek om te beginnen is Kond, één van de oudste wijken van de stad. Het is een doolhof van smalle straatjes, oude huizen, onverwachte uitzichtpuntjes en fotogenieke hoeken. Het is een van de meest karakteristieke buurten, waar je het oudere, minder gepolijste Yerevan ziet.
Vanuit Kond loop je zo richting het modernere centrum: Northern Avenue met winkels en cafés, het Opera House met het gezellige plein en het Swan Lake meertje ervoor, en de vele parken en pleinen die Yerevan zijn relaxte sfeer geven.
Plan in ieder geval één middag of avond zonder strak schema. Laat Google Maps even los, loop van plein naar plein, pak hier en daar een koffie of ijsje, en neem de sfeer in je op. Yerevan is compact genoeg om veel wandelend te doen. Juist tussen de bezienswaardigheden door leer je de stad echt kennen.
Bron: Travis K. Witt via Wikimedia Commons
Hoe kun je al deze bezienswaardigheden in Yerevan slim combineren?
Dag 1: het centrum + uitzichtpunten
- Start op Republic Square
Loop rustig rond, geniet van de sfeer en bekijk eventueel het History Museum van de buitenkant of binnenin. - Via Northern Avenue naar het Opera House
Lekker wandelen langs winkels, cafés en straatmuzikanten. - Swan Lake meepakken
Klein meertje voor het Opera House, gezellige plek voor een pauze. - Door naar de Cascade
Beklim de trappen of neem de roltrappen binnen. Onderweg zie je kunstwerken en waterpartijen. - Ga helemaal naar boven en loop door naar Victory Park
Je staat nu bij Mother Armenia, hét standbeeld dat over Yerevan waakt.
Perfect moment voor uitzichtfoto’s, vooral rond zonsondergang.
Dag 2: cultuur, geschiedenis & markten
- Begin bij Tsitsernakaberd
Bezoek zowel het monument als het Genocide Museum. Neem hier de tijd voor. - Ga daarna naar de Matenadaran
Wandel langs eeuwenoude manuscripten en leer over het Armeense alfabet. - Sluit af bij Vernissage of de GUM Market
Vernissage voor kunst, tapijten, houten schaakborden, handwerk.
GUM Market voor proeven, ruiken en lokale producten ontdekken.
Dag 3: oeroude geschiedenis & karaktervolle wijken
- Bezoek Erebuni Fortress
De geboorteplek van Yerevan, met uitzicht over de stad en een klein museum. - Verken de wijk Kond
Doolhof van oude straatjes, perfect om het authentieke Yerevan te voelen. - Eindig weer in het centrum
Bijvoorbeeld bij Republic Square voor de dansende fonteinen in de avond.
