Katoghike Holy Mother of God kerk
Midden in het centrum van Jerevan
Tussen de drukke straten Abovyan en Sayat-Nova, midden in het hart van Jerevan, staat een piepklein maar eeuwenoud kerkje: Katoghike Holy Mother of God. Het meet amper 5,4 bij 7,5 meter, maar is een van de oudste gebouwen van de stad. Zodra je het binnenplein oploopt, verdwijnt het stadsrumoer: er branden kaarsen, mensen fluisteren gebeden en achter de kleine kerk torent de moderne St. Anna kerk omhoog. Het contrast tussen oud en nieuw maakt de plek extra bijzonder en fotogeniek.
De kerk hoort bij de Armeens-Apostolische Kerk en wordt nog dagelijks gebruikt. Toeristen lopen vaak even binnen om de stilte te ervaren en een glimp op te vangen van het geloofsleven in Armenië.
Snelle feiten
| Naam | Katoghike Holy Mother of God kerk (Armeens: Կաթողիկե Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի) |
| Locatie | Jerevan |
| Religie | Armeens-Apostolisch |
Eeuwen overleven. De geschiedenis in vogelvlucht
Katoghike werd gebouwd in 1264, in het toenmalige Shahar district van Jerevan. Inscripties in de muren tonen namen en jaartallen uit de 13e tot 17e eeuw, bewijs dat het gebouw eeuwenlang werd gebruikt en hersteld.
Na de zware aardbeving van 1679 werd op dezelfde plek een grote basiliek gebouwd (1693 – 1695), eveneens gewijd aan de Heilige Moeder Gods. De kleine middeleeuwse kapel werd toen letterlijk ín de nieuwe kerk opgenomen.
Tijdens de Sovjetperiode in 1936 werd de basiliek gesloopt om plaats te maken voor een nieuw gebouw. Maar bij die afbraak ontdekten arbeiders iets onverwachts: binnenin zat de oude 13e eeuwse Katoghike nog verborgen. Dankzij protesten van historici bleef dit kleine kerkje behouden, terwijl de rest verdween.
Rondom werden khachkars (gegraveerde kruisstenen) gevonden uit de 14e – 17e eeuw, nu in de muren gemetseld. In de Sovjettijd raakte de kerk verwaarloosd, maar na de onafhankelijkheid van Armenië kreeg ze nieuw leven. In 2009 werd Katoghike gerestaureerd, en in 2015 kwam de moderne St. Anna kerk ernaast.
Architectuur en sfeer
Katoghike is een typische kruiskoepelkerk van vulkanisch tufsteen, het roze gesteente dat Jerevan zijn kleur geeft. Binnen is het eenvoudig: een klein altaar, zachte verlichting, en overal kaarsen en iconen. Juist die eenvoud maakt het indrukwekkend.
In de muren zie je middeleeuwse inscripties en versierde khachkars. Sommige stenen zijn honderden jaren oud en hergebruikt uit eerdere bouwfases.
Het contrast met de grotere St. Anna kerk erachter is treffend: waar Katoghike klein en sober is, is St. Anna licht, ruim en modern. Samen vormen ze een symbolische eenheid van verleden en toekomst.
Bezoeken: klein maar onvergetelijk
Toegang: gratis; een kaars kopen of kleine donatie wordt gewaardeerd.
De kerk ligt op loopafstand van Republic Square, Opera House en de Cascade, ideaal voor een korte stop tijdens een stadswandeling. Binnen ben je meestal in 15 minuten klaar, maar velen blijven wat langer voor de rust.
Kleding en gedrag: bedekte schouders en knieën en telefoon op stil.
Zelfs wie niet religieus is, zal Katoghike waarderen als een plek van stilte en geschiedenis. Het is een van die zeldzame plekken waar 800 jaar geschiedenis in één blikveld past.
